Safra taşları neden oluşur?
Safra
taşlarının ortalama %75’i kolesterol taşları, %25’i pigment taşlarıdır. Yapısı
ne olursa olsun safra taşları aynı klinik bulguları verirler.
40
yaşın üzerindeki kadınların %20’si, erkeklerin %5’inde safra taşı vardır. Yaş
ilerledikçe sıklığı artar.
Kolesterol taşları
Yuvarlak
veya pürüzlü yüzeyi olan çok sayıda 2 cm’den büyük taşlardır. Bu taşların
yapısında kalsiyum, bilirubin, protein, safra asitleri vardır. Bazıları saf
kolesterolden ibarettir.
Başka
faktörler varsa da bu taşların oluşmasında asıl neden safra içerisindeki
kolesterol saturasyonunun artmasıdır. Kolesterol suda erimez, safra tuzları ve
fosfolipidler (lesitin) içerisinde taşınır. Kolesterol miktarının artması ya da
diğerlerinin azalması safranın kolesterol taşıma kapasitesini azaltır ve
kolesterol presipite olur, kristaller oluşur. Bunların da büyümesi sonucunda
taş meydana gelir.
40
yaşın üstünde, şişman, çok doğum yapmış, sarışın kadınlarda görülme sıklığı
daha yüksektir. Erkeklerde nadir görülür.
Pigment taşları
Bunlar
koyu kahverengi-siyah, küçük, sert, amorf taşlardır. Yapısında kalsiyum
bilirubinat, bilirubin, safra asitleri ve bakteriler vardır. Bakterilerin,
pigmen taşı oluşmasında önemli rolü vardır. Bu pigment taşlarında sepsisin daha
sık görülmesini açıklayan bir durumdur. Bu taşların erkek ve kadında görülme
sıklığı eşittir. Predispozan faktörler; siroz, safra stazı, kronik hemolizdir.
Safra taşlarına bağlı klinik tablolar nelerdir?
Safra
kesesinde taş oluşan hastaların %35’inde hiç yakınma yoktur, %63’ünde bilier
kolik adı da verilen kronik kolesistit, %2’sinde akut kolesistit adı verilen
klinik tablolar ortaya çıkar.
Merakla yeni makaleleri bekliyoruz, örneğin safra yolu yaralanmalarına yaklaşım...
YanıtlaSil